Tot ongeveer 20 jaar geleden werd gedacht dat ons lichaam na de geboorte geen nieuwe hersencellen (eigenlijk: alle zenuwcellen) kon aanmaken. Het afsterven van hersencellen werd als onomkeerbaar beschouwd. Na het rijpen van de hersenen tot aan de vroege volwassenheid was er alleen maar een weg bergafwaarts, zo werd gedacht.
Vanaf het begin van deze eeuw heeft veel onderzoek aangetoond dat nieuwe aangroei van hersencellen wel degelijk mogelijk is.
De aanmaak van nieuwe zenuwcellen in volwassen personen heet neurogenese. Het is een proces waarbij uit stamcellen in de hersenen nieuwe zenuwcellen kunnen groeien.
Deze neurogenese is heel belangrijk voor het onderhoud en herstel van het centrale zenuwstelsel en dus heel belangrijk voor iedereen die aan hersenziektes zoals Alzheimer en Parkinson lijdt.
Hieronder leg ik je uit hoe dit zit.
Waarom sterven hersencellen af?
Hersencellen kunnen vervroegd afsterven. Bijvoorbeeld als gevolg van te veel afvalstoffen in de zenuwcel. Dit heet oxidatieve stress. Een andere oorzaak is een hersenontsteking, ofwel neuroinflammatie. Deze problemen ontstaan door het eten van te veel suikers, de verkeerde vetten, alcohol, roken en drugs, te weinig bewegen, gifstoffen en chronische stress.
Hersencellen kunnen weer aangroeien!
Uit diverse onderzoeken blijkt dat hersencellen kunnen herstellen door het eten van biologische groenten, fruit, kruiden en de goede vetzuren. Neuronen reageren daar positief op. In een andere nieuwsbrief zullen we dieper ingaan hoe dit precies werkt.
Eten van de goede voedingstoffen is een randvoorwaarde om de hersenen weer gezonder te maken en te houden.
Wat ook aantoonbaar bijdraagt aan neurogenese is een combinatie van intermittent vasten en voorafgaand aan de maaltijd aeroob bewegen. Door elke dag 14-16 uur van de 24 uur niet te eten en voor de maaltijd nog een uur aeroob te bewegen raken de cellen in de vetverbranding.
Dit veroorzaakt de zogenaamde metabole switch: eerst energie uit suikers halen en dan tijdens het vasten switchen naar energie uit vetten halen. Deze metabole switch is een enorme stimulans voor de zenuwcellen. Het is niet nodig om de hele dag in de vetverbranding te zitten.
Het programma Grip op Parkinson is zodanig opgebouwd dat je begint met de goede voedingsstoffen te eten en na 12 weken op een veilige manier elke dag deze metabole switch kunt maken. Dit draagt maximaal bij aan neurogenese.
Meer weten?
- Mark Mattson (TEDx John Hopkins University): Why fasting bolsters brain power
- Sandrine Thuret: Je kan nieuwe hersencellen aanmaken en zo doe je het
- Raefsky, Mattson: Adaptive responses of neuronal mitochondria to bioenergetic challenges: Roles in neuroplasticity and disease resistance
- Cheng, Hou, Mattson: Mitochondria and neuroplasticity
- Poulose et al.: Nutritional Factors Affecting Adult Neurogenesis and Cognitive Function
